Cách mạng 4.0: Nhiều ngành nghề kinh doanh sẽ biến mất trong 10 năm tới

Apple thử nghiệm công nghệ xe tự lái trên Lexus RX450.

Tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân lần thứ nhất được tổ chức tại Hà Nội gần đây, ông Lê Chí Dũng, Giám đốc Trung sáng tạo CMC kiêm chánh văn phòng Viện Nghiên cứu ứng dụng CMC (thuộc CMC Corp) đã có bài trình bày, trong đó có nội dung đề cập đến: Cách mạnh công nghiệp lần thứ 4 (cách mạng 4.0) là tiền đề ra đời những mô hình kinh doanh mới, mở ra những cách thức cung cấp hàng hóa, dịch vụ trên quy mô toàn cầu.

Giống như ba cuộc cách mạng công nghiệp trước đây, cách mạng 4.0 tạo cơ hội nâng cao mức thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân trên toàn thế giới bằng cách nâng cao hiệu suất lao động, giảm chi phí. Sự kết hợp giữa robot và trí tuệ nhân tạo, in 3D sẽ tạo nên “siêu tự động hóa”, máy móc thông minh hơn và làm thay càng nhiều công việc của con người, nhất là trong lĩnh vực sản xuất và phụ trợ. Ví dụ như ô tô tự lái, Internet của vạn vật, dữ liệu lớn, điện toán đám mây sẽ tạo nên “siêu kết nối” việc truyền thông tin và giao tiếp toàn cầu sẽ trở lên dễ dàng và gần như tức thời. Nó là tiền đề ra đời những mô hình kinh doanh mới, mở ra những thách thức cung cấp hàng hóa, dịch vụ trên quy mô toàn cầu.

Những cơ hội có thể nhìn thấy trước mắt mà cách mạng 4.0 mang lại như: Cơ hội cải tiến phương thức sản xuất, thay đổi ngành chế tạo. Đầu tiên siêu tự động hóa và trí tuệ nhân tạo sẽ mở rộng phạm vi các công việc có thể làm bằng tự động hóa, thậm chí với những kỹ năng trước đây chỉ có con người sở hữu. Giá của những chiếc máy in 3D sẽ ngày càng rẻ, nó đã giảm từ 18.000 USD xuống còn 400 USD trong vòng 10 năm. Trong thời gian đó tốc độ in nhanh hơn 100 lần, tất cả các công ty giầy lớn đã bắt đầu sản giầy bằng máy in 3D.

Cách mạng 4.0 cũng tạo cơ hội cho các ngành nghề truyền thống như nông nghiệp trở lên thông minh hơn. Nông dân ở các nước đang phát triển như Việt Nam sẽ không phải làm việc cả ngày trên cánh đồng của họ nữa mà sẽ trở thành người quản lý cho những cánh đồng. Hệ thống thủy canh sẽ cần ít nước hơn nhiều. Trong tương lai, ngành sản xuất và chế tạo sẽ nhanh hơn và rẻ hơn nhiều lần.

Cũng theo ông Dũng, cách mạng 4.0 tạo cơ hội để hình thành những mô hình kinh doanh mới. Bên cạnh các ngành sản xuất và lao động siêu kết nối thông qua sự phổ biến của Internet vạn vật và điện toán đám mây sẽ giúp truyền thông tin và giao tiếp phổ quát, toàn cầu và gần như tức thời. Nó là tiền đề ra đời những mô hình kinh doanh mới, những cách thức cung cấp hàng hóa, dịch vụ mà trước đây là điểu không tưởng.

Ứng dụng phần mềm sẽ phá vỡ hầu hết các ngành công nghiệp truyền thống trong 5-10 năm tới. Những mô hình lĩnh vực kinh tế “chia sẻ” hoặc cung ứng đúng theo yêu cầu như Uber có lợi thế giảm chi phí nhiều lần vận chuyển và liên lạc, dây chuyền hậu cần và cung cấp toàn cầu hiệu quả hơn, chi phí thương mại được giảm thiểu mà lại đúng nhu cầu khách hàng nhờ thông tin Big Data.

 

Dự báo trong năm 2018 những chiếc ô tô tự lái đầu tiên sẽ xuất hiện ra công chúng, khoảng năm 2020, ngành công nghiệp ô tô sẽ bắt đầu bị phá vỡ, không ai sẽ cần sở hữu một chiếc xe nữa. Chỉ cần bằng ứng dụng điện thoại, gọi 1 chiếc xe và nhập vào điểm đến, một chiếc xe tự lái sẽ đưa khách hàng đến đích, bạn còn có thể làm việc trong quá trình di chuyển. Lúc này thành phố sẽ được thay đổi vì lượng xe được cho rằng sẽ giảm 90-95%, bãi đỗ xe có thể được dùng làm công viên. Hiện tại mỗi năm có 1,2 triệu người chết vì tai nạn giao thông và cứ trung bình mỗi 100.000km lại có một tai nạn xảy ra. Với xe tự lái sẽ giúp giảm tỷ lệ mỗi tai nạn xuống 10 triệu km. Điều đó giúp cho hàng triệu sinh mạng được cứu mỗi năm.

Hầu hết các hãng xe hơi sẽ bị phá sản, bởi các công ty xe hơi truyền thống chỉ tìm cách tạo ra những chiếc xe hơi tốt hơn, trong khi các hãng công nghệ cao như Tesla, Apple, Google lại dùng cách tiếp cận mang tính cách mạng, nhằm xây dựng một máy tính trên các bánh xe.

Các công ty bảo hiểm sẽ gặp rắc rối lớn vì không có tai nạn, bảo hiểm sẽ trở nên rẻ gấp trăm lần. Mô hình kinh doanh bảo hiểm xe hơi sẽ có nguy cơ biến mất.

Bất động sản cũng sẽ thay đổi, bởi nếu bạn có thể làm việc trên đường đi làm thì mọi người sẽ lựa chọn sống ở nơi xa trung tâm, nơi có điều kiện sống xung quanh trong lành và đẹp đẽ hơn.

Xe điện sẽ trở thành xe chủ đạo kể từ năm 2020. Các thành phố sẽ bớt ồn ào vì tất cả các xe sẽ chạy bằng điện. Điện sẽ trở nên cực kỳ rẻ và sạch: Sản xuất năng lượng mặt trời đã phát triển siêu tốt trong vòng 30 năm qua, nhưng chỉ bây giờ mới có thể cảm nhận.

Năm 2016, các trạm năng lượng mặt trời được lắp đặt trên toàn thế giới đã nhiều hơn trạm năng lượng từ các sản phẩm hóa thạch. Giá năng lượng mặt trời sẽ giảm xuống rất nhiều và các công ty than sẽ bị loại ra khỏi mô hình kinh doanh này vào năm 2025.